Cách đây hai thập kỷ những chiếc đĩa CD/DVD được xem là “ông hoàng” trong các thiết bị lưu trữ dữ liệu. Ngày nay nó vẫn là một thiết bị lưu trữ dữ liệu không thể thay thế đối với người dùng. Tuy nhiên tuổi thọ của những chiếc đĩa CD/DVD, đặc biệt là đĩa người dùng tự ghi thường khá ngắn. Đồng thời nó dễ bị xây xước, hư hỏng gây ảnh hưởng lớn đến dữ liệu. Nhất là những chiếc đĩa CD có chất lượng kém và không được bảo quản đúng cách thì việc mất dữ liệu là điều dễ xảy ra. Trong bài viết này chúng tôi sẽ hướng dẫn cho bạn phương pháp Cứu Dữ Liệu đĩa CD sử dụng Ubuntu Live CD. Công cụ được sử dụng để Cứu Dữ Liệu là ddrescue. Ứng dụng này sẽ tạo ra các file *.iso. Và chúng ta sẽ ghi dữ liệu ra đĩa từ chính những file *.iso này.

Bạn có thể tham khảo thêm bài viết “Cứu Dữ Liệu Ổ Cứng bằng Hiren Boot CD”

Cứu Dữ Liệu đĩa CD bằng Ubuntu Live CD

Cũng như các thiết bị lưu trữ khác, để có thể Cứu Dữ Liệu an toàn chúng ta buộc phải tuân thủ theo những nguyên tắc nhất định. Tuy nhiên khi Cứu Dữ Liệu đĩa CD bạn chỉ cần thực hiện đúng theo các bước dưới đây là đủ.

Cứu Dữ Liệu đĩa CD bằng Ubuntu Live CD

Bước 1: Để Cứu Dữ Liệu đĩa CD bước đầu tiên bạn cần làm là khởi động Ubuntu Live CD từ ổ CD hoặc USB cắm ngoài. Để làm được điều này trước tiên bạn cần phải cài đặt công cụ ddrescue. Một công cụ hỗ trợ Cứu Dữ Liệu cho mọi hệ điều hành.

Bước 2: Sau khi khởi động xong Ubuntu Live CD bạn hãy mở Synaptic Package Manager tại System. Sau đó bạn thực hiện theo các bước Administration => Synaptic Package Manager =>Settings => Repositories. Khi giao diện hiện ra bạn hãy đánh dấu vào những ô có tự đề kết thúc bằng từ universe. Việc này giúp bạn kích hoạt universe repository của Ubuntu. Cuối cùng nhấn Close.

Bước 3: Sau khi thực hiện xong bước 2. Bạn hãy quay lại cửa sổ chính của Synaptic. Tiếp theo bấm nút Reload để tải lại danh sách các gói hỗ trợ. Sau đó gõ từ khóa ddrescue vào ô tìm kiếm nhanh. Lúc này cửa sổ sẽ mang lại 2 kết quả cho người sử dụng. Bạn hãy lựa chọn gói  gddrescue để tiến hành Cứu Dữ Liệu đĩa CD cũ.

Tiến hành Cứu Dữ Liệu đĩa CD bằng ddrescue

Khi đã lựa chọn đúng gói gddrescue trong ddrescue. Bạn hãy kích chuột phải lên biểu tượng của gddrescue để cài đặt. Tiếp theo bạn hãy nhấn Apply và làm theo hướng dẫn để hoàn tất quá trình cài đặt.

Tiếp theo chúng ta cần xác định vị trí để lưu file *.iso sau khi sử dụng ddrescue để Cứu Dữ Liệu đĩa CD. Để thử nghiệm hiệu quả Cứu Dữ Liệu của công cụ này chúng tôi sử dụng ổ cứng ngoài định dạng NTFS. Phần còn lại của chương trình Cứu Dữ Liệu được tiến hành bằng Terminal.

Bạn có thể thao tác bằng cách lựa chọn Applications => Accessories => Terminal. Sau khi các thao tác hoàn tất và đưa ra kết quả. Hãy di chuyển tới thư mục hoặc ổ đĩa bạn muốn lưu  file *.iso. Điều này chỉ ứng dụng trong trường hợp bạn sử dụng ổ cứng ngoài.

Cứu Dữ Liệu đĩa CD bằng ddrescue

Sau khi đã di chuyển đến thư mục được chọn. Chúng ta hãy tiến hành chạy ddrescue để Cứu Dữ liệu đĩa CD. Khi thực hiện thao tác này bạn phải thật cẩn thận. Bởi khi thực hiện sao chép dữ liệu từ đĩa CD ddrescue sẽ tự động sao lưu lượng dữ liệu tương đương lên ổ lưu trữ mà không cần biết nó đã tồn tại hay chưa. Nếu không cẩn thận rất dễ dẫn đến việc ghi đè dữ liệu. Khiến cho mọi nỗ lực Cứu Dữ Liệu trở thành “công cốc”.

Cứu Dữ Liệu đĩa CD bằng ddrescue công đoạn 1

Để tiếp tục quá trình Cứu Dữ Liệu đĩa CD bằng ddrescue chúng ta hãy thực hiện các công đoạn từ dễ đến khó. Toàn bộ quá trình Cứu Dữ Liệu sẽ được chia thành các phần tương ứng.

Với phần đầu tiên của công đoạn Cứu Dữ Liệu bạn cần thực hiện cú pháp với câu lệnh: ddrescue –n –b 2048 /dev/cdrom <ISO file> <log file>. Trong bài thí nghiệm này chúng tôi sẽ tiến hành Cứu Dữ Liệu đĩa CD Red Hat Linux 4.2 có tuổi thọ 13 năm. Và chúng tôi sẽ đặt tên là RedHat.iso và file log là RedHat.log.

Chúng tôi sử dụng ký tự -n để đảm bảo rằng quá trình Cứu Dữ Liệu sẽ không diễn ra quá lâu. Nhưng vẫn phải đảm bảo Cứu Dữ Liệu được những phần còn lại của chiếc đĩa CD. Thông thường kích thước đĩa CD khá lớn. Nó tương đương với 2048 byte. Chính vì thế phần bắt đầu với -b là rất quan trọng. Kết quả cuối cùng là ddrescue vẫn hoàn thành được chức năng của nó nhưng các lỗi vẫn có thể xảy ra.

Xem thêm bài viết “Quy trình Cứu Dữ Liệu ổ cứng chuyên nghiệp tại Việt Nam”.

Cứu Dữ Liệu đĩa CD bằng ddrescue công đoạn 2

Sau khi đã hoàn thành Cứu Dữ Liệu công đoạn 1. Lượng dữ liệu mà chúng ta không thể khôi phục chỉ còn khoảng 80MB. Nguyên nhân không thể khôi phục được trong lần một là do lỗi. Với phần dữ liệu còn lại này chúng ta sẽ tiến hành Cứu Dữ Liệu công đoạn 2. Quá trình Cứu Dữ Liệu đĩa CD trong công đoạn 2 sẽ được thực hiện kỹ càng hơn.

Cứu Dữ Liệu đĩa CD

Câu lệnh được sử dụng để tiến hành Cứu Dữ Liệu vẫn giống như trên. Nhưng thay vì -n chúng ta sẽ sử dụng -d để chỉ định ddrescue di chuyển đến vị trí trọng điểm của đĩa. Đồng thời ddrescue sẽ tiến hành đọc dữ liệu trên đĩa CD sâu nhất có thể. Về cách sử dụng và cua pháp chi tiết của ddrescue chúng tôi sẽ có một bài viết riêng để các bạn tham khảo.

Khi thực hiện Cứu Dữ Liệu đĩa CD công đoạn 2. Chúng ta cần phải đảm bảo rằng  file *.iso và *.log được đặt cùng 1 thư mục. Thông thường quá trình Cứu Dữ Liệu sẽ diễn ra trong vòng vài giờ. Chính vì thế chúng ta có thể giữ nguyên máy tính ở đó và đi chơi hoặc đi ngủ tùy ý. Đến khi đi chơi về hoặc ngủ dậy bạn sẽ nhận được kết quả.

Và sau khi Cứu Dữ Liệu đĩa CD công đoạn 2 chúng ta chỉ còn lại 55MB dữ liệu không thể khôi phục được. Sau khi thí nghiệm này có kết quả chúng ta có thể chắc chắn một điều rằng hiệu quả Cứu Dữ Liệu lớn hay nhỏ phụ thuộc vào khoảng thời gian ddrescue hoạt động. Chúng ta hoàn toàn có thể Cứu Dữ Liệu đĩa CD cũ bằng cách này mà không cần tốn quá nhiều thời gian và chi phí. Chúc các bạn thử nghiệm thành công.